Sigaranın Evcil Hayvanlar Üzerindeki Etkileri
Sigaranın sağlığa ne kadar zararlı olduğunu bilmeyenimiz yoktur. Üstelik sigara sadece onu içen kişiye değil, dumanıyla birlikte pasif içicilik yoluyla etrafındaki herkese zarar vermektedir. Herkese derken çok ciddiyiz! Çok sık duymuş olmayabilirsiniz ama pasif içicilik evcil hayvanlar üzerinde de insanlarda bıraktığı etkilere çok benzer etkiler bırakıyor. Evimizdeki küçük masum dostlarımız olan kuşlar, kediler, köpekler ve hamsterlar da bu zarardan payını alıyor çünkü evcil hayvanınızla sadece evinizi değil soluduğunuz havayı da paylaşıyorsunuz. Hayvanlar da içmeyen diğer insanlar gibi pasif içici oluyorlar. Sigara dumanı içerisinde, arsenik, hidrojen siyanamid, nikotin, amonyak vb. birçok zehirli ve kansere neden olabilecek kimyasal taşıyor. Sigara içmeyen her canlıda maalesef bu zehirlere maruz kalıyor.
Kediler Yüksek Risk Altında
İkincil duman, sigara içenler tarafından solunarak havaya bırakılan bir dumandır. Kürk, deri ve diğer yüzeylere yapışan duman kalıntısı ise üçüncül dumandır. Üçüncül duman özellikle kediler için birçok sorun yaratabilir. Yapılan araştırmalar kendilerini yalayarak temizlerken tüylerine yapışan zehirleri yalayan kedilerde ağız kanseri riskinin yüksek olduğunu gösteriyor. İkincil dumanı soluyan kedilerde malign lenfoma gelişme olasılığı, ikincil dumana maruz kalmayan kedilerden iki buçuk kat daha fazla. Bu olasılık uzun süreli maruz kalma ile artış göstermektedir. Kediler köpeklere göre sigara dumanından çok daha fazla etkilenmektedirler. Söylediğimiz gibi sigara dumanı kedilerin tüylerinin üzerine yapışarak, her kendilerini temizlediklerinde zehre maruz kalmaları hastalığa yakalanma ihtimallerini arttırmaktadır.
Uzun Burunlu Köpekler İçin Risk
İkincil duman ortamında yaşayan köpekler, burun kanseri ve akciğer kanseri dahil olmak üzere bazı kanser türlerine karşı daha hassaslar. Pasif içiciliğe maruz kalan köpeklerde alerji, göz enfeksiyonu ve akciğer kanseri gibi solunum hastalıkları yüksek düzeyde görülmektedir. Özellikle Labrador, Collie, Doberman gibi uzun burunlu köpek ırklarında zehirli kimyasalların tutunduğu burun kanalındaki alan daha fazladır. Bu sebeple uzun burunlu köpekler burun kanseri açısından daha yüksek düzeyde risk altındadırlar. Bu demek değildir ki kısa burunlu köpekler kansere yakalanmaz. Bu sizi yanıltmasın! Pekingese, Pug ve Shih Tzu gibi kısa burunlu köpek ırkları ise akciğer kanserine daha fazla yakalanma riski taşıyorlar. Çünkü burunları kısa olduğundan, burun boşluğunda zehirli maddelerin kalacak yüzeyi az olduğu için direkt olarak akciğere ve alt solunum yollarına gider duman. Aynı durum kısa burunlu kediler için de geçerlidir.
Kuşlarda Akciğer Kanseri İhtimali
Kediler ve köpekler gibi küçücük kuşlar da havadaki zehirli maddelere karşı son derece hassasiyet gösteren solunum yollarına sahipler. Sürekli olarak sigara dumanı soluduklarında solunum yolu hastalıkları ve akciğer kanseri riski artmaktadır. Evinizde baktığınız hayvanlarınız sürekli olarak sigara tüketilen bir ortamda bulunduklarında sadece solunum yolu hastalıkları değil; kalp, deri, üreme ve göz problemleri de yaşayabilirler.
İzmaritleri Yiyebilirler!
Evcil hayvanlar sadece sigara dumanını soludukları için değil direkt sigaranın kendisinden de zarar görebilirler. Çünkü meraklarından dolayı sigara ya da sigara izmariti yemeleri tehlikesi bulunuyor. Tütünün tadı evcil hayvanlar için pek cezbedici olmasa da merakla buldukları sigara izmaritlerini yiyebilmektedirler. Yazımızda bahsettiğimiz gibi sigarada nikotin bulunur. Nikotin ise vücutta doğal olarak üretilen ve sinirlerin uyarılmasından sorumlu olan bir kimyasal olan asetilkoline benzer etkiler yaratır. Yani düşük seviyede nikotine maruz kalmak, sinir sisteminin aşırı uyarılmasına sebep olurken, yüksek düzeyde sigara dumanına maruz kalma ise sinir sistemini bozabilir ve sinirlerin düzgün şekilde çalışmasını engelleyebilir. Düşük doz maruz kalmanın ilk belirtileri; titreme, düzensiz yürüyüş, heyecan, salya akması, yüksek tansiyon olarak görülebilir. Yüksek doz maruz kalmada ise; vücutta fazlaca nikotin emilimi olduğu için uyuşukluk, düşük tansiyon, yüksek kalp hızı, felç, depresyon belirtileri ortaya çıkmaktadır. Ayrıca solunum durması gibi durumlar ortaya çıkıp ölüme kadar yol açabilmektedir.
Maruz Kalmanın İşaretleri
- Yaşadığı her solunum sıkıntısı
- İshal
- Kusma
- Normalin üstünde tükürük salgılaması
- Düzensiz ve teklemeli kalp atışları
- Depresyon ve hareketsizlik
Bunlar dışında her ihtimale karşı, evcil hayvanınızı kanser belirtileri olabilecek şüpheli durumlardan korumak için veteriner hekime düzenli olarak kontrol ettiriniz. Kedinizde ağız yaraları ya da köpeğinizde devamlı burun kanaması veya akıntısı gözlemlerseniz derhal hekime başvurun.