Evcil Hayvanlarda Güneş Çarpması
Özellikle yaz aylarının ortalarına doğru gittikçe artan sıcaklıklarla beraber birçoğumuzun ortak sorunu güneş olmakta. Günlük aktivitelerimizi zorla yerine getirdiğimiz, enerjimizin daha düşük olduğu ve oldukça rahatsız olduğumuz dönemler... Ne yazık ki tatilin bile her zaman güneşten etkilendiğimiz kötü bir tarafı var. Gerek yanmalar gerek güneş geçmeler olsun mutlaka birtakım sorunlar yaşıyoruz. Aynı şekilde bizlerle beraber bu sorunları yaşayan bir de canlılar aleminin diğer yönü var. Sevimli dostlarımız... Her ne kadar bir çoğumuz onlarla birlikte yaşamasa da sokakta illaki denk geliyordur. Ve onların kendilerini koruyabilecekleri alternatifleri yok. Özellikle de tutunabilecekleri gel gölgeyi mahvettiğimiz sürece daha da savunmasız hale geliyorlar. Onlar da tıpkı bizler gibi güneşten etkileniyor ve üstüne bir de hastalanıyorlar. İşte bu yazı tam da bunun için yazıldı. Gerek evde bir kedi köpek besliyor olun veyahut da dışarıda bir canlıya rast gelin onlara bu konuda bir şekilde bilinçlenip yardımcı olmak için.
Hayvanların bizden daha şansız olduğu bir konu daha vardır ki o da vücut fonksiyonlarının işleyiş farkıdır. Örneğin bir köpekte patileri dışında ter bezleri yoktur. Aşırı sıcaklarda vücut ısınması halinde fazla olan sıcaklığı ter bezleri sayesinde dengeler. Fakat köpeklerde ter bezlerinin eksik olması sıcaklığın onları daha fazla etkileyeceğinin göstergesidir. Fazla ısıyı vücuttan atamayan köpekler daha derin ve sık nefes alıp vermeye başlayarak solunum yoluyla dengelenmeye çalışırlar. Ve dilin dışarıda olması yine sıcaktan daha fazla etkilenmenin bir başka etkenidir. Yani bu gibi bilmediğimiz birçok farklılık ile her gün evcil hayvanlarımız sıkıntılar çekmektedir.
ÖNERİ: hayvanlar yeterince su tüketemedikleri takdirde sıcaktan daha fazla etkilenirler. Özellikle sıcak yaz günlerinde onlara yardımcı olmak istiyorsanız sokaklara bol bol su kapları bırakabilirsiniz.
Şimdi genel itibariyle güneş çarpmasına neden olan durumlara bir göz atalım.
Güneş Çarpmasının Nedenleri
1. Evcil hayvanınızı özellikle güneş bir yere park edilmiş arabada bırakmak başına en yaygın gelebilecek güneş çarpması nedenlerindendir.
2 .Irkı veya cinsi gereği soğuk ortamlarda yaşaması gereken türler sıcaktan daha çok etkilenebilirler. Kutuplarda yaşamaya uygun olan Sibirya kurdunun sıcak ve nemli bir alanda yaşaması gibi.
3. Önceden güneş çarpması nedeniyle hasta olan evcil hayvanlar sonrasında bu durumun yaşanmasına karşın daha dirençsiz ve tehlike altındadırlar. Eğer köpeğiniz böyle bir sıkıntı yaşadıysa daha dikkatli olmalısınız.
4. Özellikle bazı evcil hayvanların evleri temiz tutma düşüncesi ile bahçe, balkon, teras gibi alanlarda uzun süre barındırmayla kolayca yaşanabilecek bir sıkıntıdır.
5. Aşırı hareketlilik havalar fazla sıcak olmasa dahi hafif bir sıcaklıkla da yaşanabilecek bir problemdir.
NOT: Bazı köpekler sıcak çarpmasına daha yatkınlardır bunlar: Kalın kürklü, kısa burunlu köpekler veya tıbbi rahatsızlıkları olanlar.
Güneş Çarpmasının Belirtileri Nelerdir?
• Aşırı soluma veya solumada güçlük çekmek başlıca belirlilerinden biridir.
• 39 derecenin üstüne çıkan vücut sıcaklıklarında; 40 derecede hafif sıcaklık çarpması, 40 derecenin üzerinde ise ağır sıcaklık çarpması görülür. • 40 derecede hafif sıcak çarpmalarında dillerinin parlak kırmızı bir renk alması ile yoğun, yapışkan bir tükürük salgılanması.
• 40 derece üzerinde sıcaklık çarpmasında evcil hayvanın diş etleri soluklaşır, baş dönmesi gibi davranışlar sergiler.
• Ayriyeten ilerleyen semptomlarda burundan kan gelebilir.
• Kanlı kusma ve ishal ile devam eden belirtilerde evcil hayvan en son komaya girer. Bu evcil hayvanlarda, kırmızı kan hücrelerinin patladığı ve oksijen taşıyamadığı yaygın damar içi pıhtılaşma (DIC) geliştirebilir.
ÖNEMLİ: semptomların daha da ağırlaşmaması için erken müdahale oldukça önemlidir.
Güneş Çarpması Durumunda Ne Yapılmalı?
Yapılması gereken her şeyden önce iyi bir acil yardımda bulunmaktır. İlk müdahale her zaman için en önemlisidir. Henüz evcil hayvanınız veya gördüğünüz herhangi bir hayvan sıcaklıktan epey etkilenmiş vaziyette ise mutlaka onu daha erin bir ortama götürmelisiniz. Nasıl ki bizler daraldıkça klimalı bir ortam istiyorsak ve serinlik kendimize gelmemize neden oluyorsa bu durum evcil hayvanlar için de geçerlidir.
Evcil hayvanınıza ilk müdahaleyi bulunmanıza rağmen semptomları artarak devam ediyorsa mutlaka bir veteriner hekim bulmalısınız. Fakat daha müdahale edebileceğiniz hafif güneş çarpması ise onu klimalı serin bir ortama götürdükten sonra vücut sıcaklığını dengelemek için soğuk ıslak bir havluyla vücudunu sarın. Ardından içmesi için su ve dilerseniz yalaması için buz küpleri verin.
Yüksek semptomlarla devam eden bir sıcaklık çarpmasında soğuk su dolu bir küvete evcil hayvanınızı sokmanız da etkili bir yöntemdir. Yine de her halükârda vücut sıcaklığı biraz olsun dengelendiğinde veterinere götürmekte fayda var.
Güneşin yalnızca keyif verdiği sağlıklı günler dileriz...