Akvaryumlarda Salyangoz Bakımı
Akvaryum dengesi birçok akvaryum severin şartlarını iyileştiremeye çalıştığı durumlardan biridir. Zira sağlıklı bir akvaryum oluşturmak o kadar kolay değildir. Doğadaki şahane manzarayı evlerimizde de görmek istiyorsak evdeki ortamı da doğanın şartlarına uydurmak zorundayız. Salyangozlar ise bu dengede ayak uydurmamız gereken maddelerden yalnızca birisi. ( Bkz: Salyangoz Çeşitleri)
Salyangozlar özellikle tatlı sularda yaşayan ve üreyebilme yetenekleri oldukça gelişmiş olan canlılardır. Ve elbette doğada hiçbir canlı boş yere yaratılmamıştır. Hepsi ekosistemin bir parçası ve yararınadır. Akvaryumlara olan faydası da kaçınılmazdır.
Üreme yeteneklerinin oldukça gelişmiş olduğunu söylediğimiz salyangozlar, yumurtalarını şeffaf bir kılıf içerisinde suya bırakırlar. Bıraktıkları yerler genellikle rastgele olmaktan ziyade bitki kökleri veya cama, kayalara sabittir. Zamanla büyüyerek yumurtadan çıkan salyangozlar, su içerisinde ekstra besin istemeyen canlılardır. Akvaryumda oluşan birçok yosun türünü ve yem gibi artıkları besin olarak kullanırlar. Dolayısıyla akvaryuma en büyük yararları, yosun istilasını önlemek ve suyun temizliğini sağlamaktır. Birçok akvaryum sever akvaryumlarını temiz tutmak için akvaryumlarında kasten salyangoz alıp kullanırlar. Fakat birtakım akvaryum severler de salyangozların varlığından ve faydasından bihaberdir. Bunu şu şekilde açıklayabiliriz:
Salyangozlar şeffaf yumurtalarını bitkiye, köklere veya kayaya yapıştırdığında bu yumurtalar henüz görünmez haldedir. Ayrıca oldukça dayanıklı olan yumurtalar uzun süre orada kalabilecek kapasitededir. Su içinde olmasa dahi kaya üzerinde iki hafta kadar canlılığını sürdürebilirler. Yeni bir bitki, kök, kaya alındığında ise görünmeyen salyangozlar zamanla su içinde gelişimini tamamlayarak nereden geldiğini bir türlü anlamlandıramadığımız, bilmeyenler için tehlike sinyali veren durumu oluştururlar. Aynı şekilde birçok akvaryum sever akvaryumlarına gelen bu yeni misafiri gereksiz veya bir tehdit görerek akvaryumlarından uzaklaştırmaktadır. Oysa asla bir zararı olmayan aksine faydası dokunan canlılardır.
Bir başka anlamlandırılamayan konu ise salyangozların akvaryumu istila etmesi düşüncesidir. Üremeleri oldukça hızlı olan bu canlılar kendilerine gerekli yosun, yem artığı gibi besinleri buldukları sürece üremeye devam ederler. Yani bu durum kesinlikle sizin verdiğiniz yemin fazlalığından kaynaklıdır. Yalnızca balıklarınıza yetecek miktarda yem verdiğiniz takdirde salyangozlarınız verdiğiniz besin onları yaşamı için anca yeteceğinden ekstra üreme ihtiyacı içerisine girmeyecektir. Aynı zamanda akvaryumunuz ne kadar kirli ise zararlı organizmalarla beslenen salyangozlarınız da o denli çoğalacaktır.
Bahsettiğimiz tatlı su salyangozlarının birçok çeşidi bulunmaktadır. Bunlar birbirinden genellikle; boyut, şekil, renk itibariyle ayrılırlar.
Salyangoz Türleri Nelerdir?
• Minare Salyangozu: Minare salyangozu olarak bilinen bu salyangoz türünün asıl adı Melanoides Tuberculata olarak bilinir. Bu salyangozlar cinsi gereği gün ışığından saklanma ihtiyacı hissederler. Bu sebeple de genelde yaşamını kumun altında saklanarak sürdürdüler. Onların bu özellikleri ise kumun havalanmasını sağlayarak akvaryuma katkıda bulunur. Ayrıca her salyangoz türü gibi kumdaki atık maddeleri tüketmesi ile akvaryumun temizliğini sağlar.
• Elma Salyangozu: Elma salyangozlarının asıl adı Pomacea Bridgesii olarak bilinir. Diğer salyangozlara göre boyutları daha büyüktür. Örneğin diğer salyangozlar boyutları genellikle 2 mm ise bu salyangozlar 5 mm’dir. Dolayısıyla çok daha fazla atık ve yosun tüketirler. Ayrıca üreme konusunda da daha verimsiz oldukları için akvaryumlar için çok iyi bir tercihtir. Üremek için bir dişi bir erkek salyangoza ihtiyaç vardır. Dişi salyangozlar yumurtalarını genellikle suya temas etmeyecek şekilde akvaryum kapağına veya suyun bitiş hizasına yapıştırırlar. Bunun nedeni yumurtaların hem nemli ortamlara ihtiyaç duyması hem de su içinde iken gelişimini tamamladığında açılamamasıdır.
• Ramshorn Salyangozu: Ramshorn salyangozları çift cinsiyetli salyangozlardır. Ve bu nedenle üreme hızları da diğer salyangozlara göre çok daha hızlıdır. Eğer ciddi bir üreme miktarı istemiyorsanız yukarda bahsettiğimiz gibi akvaryumunuzda fazla yem atığı bulundurmaktan kaçınmalısınız. Ayrıca minik olanları kumun altında yaşayarak yine kumun havalanmasına katkıda bulunurlar. Göz alıcı renklere sahip olmaları dolayısıyla akvaryum severlerin gözdesidir.
• Pyhsa Acuata Salyangozu: Bu salyangozlar oldukça minik ve hızlı olan salyangozlardır. Hızlı olarak anılmalarını yalnızca hareketlerine değil, üreme konusuna da borçludurlar. Kumların arasında dolaşmaktan ziyade daha çok bitkilerin yapraklarındaki yosunları tüketmektedirler. Bu sayede daha temiz bir görüntü oluşturmaya olanak sağlarlar.
• Nerite Salyangozu: Akvaryumlardan çıkması ayrı bir eziyet olan yosun türleri vardır. Bunlardan en yaygını nokta şeklinde cama yapışan yosunlardır. Birçok akvaryum sever onların görüntülerinden rahatsızlık duyar. Ancak bıçakla kazısanız dahi çıkmaları zordur. Fakat nerite salyangozları bu yosun türünü rahatlıkla tüketerek sizi bu dertten kurtarabilecek salyangozlardır. Ayrıca tatlı sularda yaşayabilmelerine rağmen yalnızca tuzlu sularda üreyebilen bu canlıların üremesi de sizin kontrolünüzde olacağı için oldukça ayrıcalıklı olan türlerden biridir.
NOT: Elma salyangozlarının aç kaldıklarından diğer türlerin aksine ince yapraklı bitkileri de yiyebildiği gözlemlenmiştir. Dolayısıyla onlara yeteri düzeyde besin sağladığınızdan emin olmalısınız.